Tags
American poetry in Modern Greek translation, Charles Simic, αμερικάνικη ποίηση, ξένη ποίηση σε νεοελληνική μετάφραση
O Σερβοαμερικάνος Charles Simic (1938-) χαρακτηρίστηκε από κάποιον κριτικό ως “η Μούσα που μας ταράζει, που μας ξεβολεύει περισσότερο από κάθε άλλη” (“our most disquieting muse”) στη σύγχρονη αμερικάνικη ποίηση. Το σύντομο ποίημα που μεταφράζουμε είναι μια επιγραμματική σπουδή για την πιο μεταδοτική νόσο που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα: τον φόβο. Αρρώστια που μεταδίδεται με την ορμή πυρκαγιάς, συχνά χωρίς κανείς να θυμάται την αρχική αιτία της.
FEAR
Fear passes from man to man
Unknowing,
As one leaf passes its shudder
To another.
All at once the whole tree is trembling.
And there is no sign of the wind
ΦΟΒΟΣ
O φόβος από άνθρωπο σε άνθρωπο περνά
Ανεπαισθήτως
όπως στη φυλλωσιά το ρίγος μεταδίδεται
Φύλλο το φύλλο
Το δέντρο ξάφνου σύγκορμο ριγά
Και δεν υπάρχει ίχνος του ανέμου
Pingback: “Λωτοφάγοι”: Γενικό ευρετήριο | Λωτοφάγοι
Pingback: Ένα ακόμη ευρετήριο… | Λωτοφάγοι
Pingback: Οι “Λωτοφάγοι” και η σύγχρονη λογοτεχνία (ελληνική και ξένη): μια καταγραφή | Λωτοφάγοι
Pingback: Ο Charles Simic περί των τετριμμένων: (α) Τα φρούτα « Λωτοφάγοι
To θέμα του φόβου ως ελεγκτικού μηχανισμού επανέρχεται τακτικότατα στην παγκόσμια λογοτεχνία και ειδικά στην αγγλοσαξονική για κάποιο λόγο.
Για να ανακαλέσουμε τρία μόνο σπουδαία παραδείγματα από το αγγλοσαξονικό πλαίσιο, ας θυμηθούμε πρώτα το Lord of the Flies (1954) του νομπελίστα Βρετανού William Golding (κατ’ εμέ του σπουδαιότερου αγγλόφωνου μυθιστοριογράφου του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα), στο οποίο ακριβώς επιχειρείται ο συνδυασμός του φόβου με τη σταδιακή διολίσθηση των ανθρώπων (εν προκειμένω μιας ομάδας αθώων παιδιών) στη βαρβαρότητα.
Σε ένα άλλο εξίσου διάσημο, αμερικάνικο αυτή τη φορά μυθιστόρημα, το To Kill a Mockingbird της Harper Lee, το θέμα του φόβου συνδυάζεται με την κοινωνική παθολογία του ρατσισμού, σε μια αφήγηση που εδράζεται, ουσιαστικά, στην περίφημη ρήση του F.D. Roosevelt: “the only thing we have to fear is fear itself.”
Και βέβαια το θέμα του φόβου ως παράνοιας κυριαρχεί στο παλαιότερο Heart of Darkness του Joseph Conrad (1902), στο οποίο ο φόβος για το άγνωστο στρέφεται ενάντια στον απειλητικό ιθαγενή. Αυτός ο φόβος είναι που εξαπολύει το σκοτεινό θηρίο μέσα από την ψυχή του “πολιτισμένου” τάχα ανθρώπου.
LikeLike
“Και δεν υπάρχει ίχνος του ανέμου”. Κρατάω τον τελευταίο στίχο που όντως ξεβολεύει! Μετά από δύο-τρεις αναγνώσεις(!!!) μου ήρθε στο μυαλό το σύνδρομο της αγέλης! Ο φόβος είναι τελικά ο καλύτερος μηχανισμός επιβολής και ελέγχου των μαζών από τα κέντρα εξουσίας. Και ακόμα ο φόβος είναι αυτό που μπορεί να προκαλέσει αντιστροφή ακόμα και αυτής της θεωρίας της κοινωνικής εξέλιξης του Morgan, που μας διδάξατε κάποτε, σε: πολιτισμό – αγριότητα – βαρβαρότητα, προκειμένου να εξυπηρετήσει αλλότριους σκοπούς. Πάρτε για παράδειγμα τον φόβο και την οργή που σπείρουν κάποιοι κατά των μεταναστών. Ή την ευκολία με την οποία γίνονται αποδεκτές αποφάσεις για ανάληψη πολεμικών επιχειρήσεων προκειμένου να κτυπηθούν τα κέντρα τρομοκρατίας που απειλούν τον πολιτισμένο δυτικό κόσμο! Ένα δέντρο συγκλονίζεται υπό την απειλή της απώλειας της ευδαιμονίας ενός ολόκληρου έθνους, και ακόμα πιο εύκολα όταν απειλείται ολόκληρη η ανθρωπότητα! Και αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα. Η σύγχρονη πραγματικότητα έχει πολλά άλλα τέτοια παραδείγματα να μας δώσει.
LikeLiked by 1 person