ΤΗΛΕΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη

February 19, 2018

Το βίντεο αυτό, διάρκειας περίπου 4 ωρών, καταγράφει την 1η Ομαδική Συμβουλευτική Συνάντηση της Θεματικής Ενότητας ΕΛΛ421: Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο ΙΙ, Κωμωδία του Προγράμματος “Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό” του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Η συνάντηση έλαβε χώρα στις 17 Φεβρουαρίου 2018. Τα σκίτσα που χρησιμοποιούνται στις διαφάνειες είναι έργο του Χρήστου Γουσίδη.

Το τηλεσεμινάριο καλύπτει τα εξής ζητήματα:

* Η θεατρική και φιλολογική ιστορία των Νεφελών

* Το περιεχόμενο και η φυσιογνωμία του έργου: Οι Νεφέλες ως η πρώτη μαύρη κωμωδία στην ιστορία της ανθρωπότητας

* Οι Νεφέλες ως η Κωμωδία της Κρίσης και το αιώνιο ερώτημα “Τίς πταίει”

* Οι δομικές και άλλες ιδιομορφίες των Νεφελών σε σύγκριση με την τυπική αριστοφανική κωμωδία της περιόδου αυτής.

Continue reading →

Advertisements

Δύο τηλεμαθήματα για την αρχαία κωμωδία (“Νεφέλες”, “Σαμία”)

May 29, 2016

Στην ανάρτηση αυτή συγκεντρώνονται δύο τηλεμαθήματα για την αρχαία κωμωδία (Παλαιά και Νέα), τα οποία έλαβαν χώρα στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, στις 20 και 27 Μαΐου 2016. Τα τηλεμαθήματα διδάχθηκαν στο πλαίσιο της Θεματικής Ενότητας ΕΛΛ 421: Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο ΙΙ (Κωμωδία) του πτυχιακού προγράμματος “Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό”.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη (4): Οι “Νεφέλες” και ο ‘τύπος’ της Παλαιάς Κωμωδίας

May 24, 2016

Οι Νεφέλες είναι έργο που παρουσιάζει πολλά από τα τυπικά στοιχεία του είδους που ονομάζεται «Παλαιά Κωμωδία». Είναι όμως ταυτόχρονα και έργο που παίζει με τις συμβάσεις του είδους που υπηρετεί, τις σχολιάζει ειρωνικά και τις υπονομεύει με πάρα πολλούς τρόπους.

Continue reading →

Συγκρίνοντας τις “Νεφέλες” και τη “Σαμία”: δύο σημεία επαφής και απόκλισης (και δύο συμπληρωματικές σημειώσεις)

May 14, 2016

Η συγκριτική εξέταση έργων του αρχαίου ελληνικού δραματολογίου είναι άσκηση πολύ διδακτική. Στο κείμενο που ακολουθεί συγκρίνουμε τις Νεφέλες του Αριστοφάνη και τη Σαμία του Μενάνδρου απαντώντας στα κάτωθι δύο ερωτήματα:

Ερώτημα 1ο: Τόσο οι Νεφέλες του Αριστοφάνη όσο και η Σαμία του Μενάνδρου έχουν ως επίκεντρο τη σχέση πατέρα-γιου. Το κάθε έργο, όμως, προσδίδει στο σύνηθες αυτό δραματικό μοτίβο τη δική του ιδιαίτερη χροιά. Σχολιάστε.

Ερώτημα 2ο: Χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τους δύο γέροντες, αφενός τον Στρεψιάδη των Νεφελών, αφετέρου τον Δημέα της Σαμίας, τεκμηριώστε την άποψη ότι οι κωμωδίες του Μενάνδρου, σε αντίθεση με αυτές του Αριστοφάνη, επιδιώκουν τον ψυχολογικό ρεαλισμό.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (6) Ερωτήσεις κατανόησης και εμβάθυνσης

April 28, 2016

Οι παρακάτω ερωτήσεις σκοπό έχουν να βοηθήσουν τους φοιτητές που μελετούν τις Νεφέλες να κατανοήσουν και να εμβαθύνουν στο έργο.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (3.9) Η Έξοδος (1675-1737 Στ.)

February 28, 2016

Στην κωμωδία, η Έξοδος είναι συνήθως ένα μεγάλο, θορυβώδες, κάποτε και «πικάντικο» γλέντι (με απελευθερωμένα τα σώματα και τα μυαλά στο πνεύμα της λατρείας του θεού Διονύσου). Καταλήγοντας η Κωμωδία γιορτάζει τον θρίαμβο του Kωμικού Ήρωα συνήθως με ένα γάμο, μια θρησκευτική γιορτή, έναν κῶμο, κ.τ.ό. Οι «Νεφέλες» όμως — αναμενόμενο πια! — αποκλίνουν από τα συνηθισμένα και σε αυτό το σημείο.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (3.8) Ο Β᾽ Επιρρηματικός Αγώνας (1542-1674 Στ.)

February 27, 2016

Αν η ύπαρξη δεύτερης Παράβασης δεν είναι πρωτάκουστη, η ύπαρξη δεύτερου Επιρρηματικού Αγώνα Λόγων σε μια κωμωδία — και μάλιστα σε πλήρη ανάπτυξη, δηλαδή με όλα τα δομικά του συστατικά — είναι πολύ πιο σπάνια. Ακόμη πιο σπάνιο είναι το γεγονός ότι ο δεύτερος Επιρρηματικός Αγώνας στις «Νεφέλες» είναι οργανωμένος με τέτοιο τρόπο, ώστε εύκολα αντιλαμβανόμαστε ότι αποτελεί καθρέφτισμα του προηγούμενου.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (3.7) Ιαμβικές Σκηνές (1335-1541 Στ.)

February 26, 2016

Οι «Ιαμβικές Σκηνές» είναι σειρά επεισοδίων, στα οποία ενώπιον του κωμικού ήρωα εμφανίζονται ένας-ένας διάφοροι χαρακτήρες, στην πλειονότητά τους πρώην αντίπαλοί του, που εξευτελίζονται και γελοιο-ποιούνται. Μερικές φορές την πομπή συμπληρώνουν άνθρωποι που το προηγούμενο καθεστώς τους είχε αδικήσει και που τώρα, σ᾽ αυτό τον «γενναίο καινούριο κόσμο», λαμβάνουν επιτέλους την αμοιβή τους.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (3.6) Η Β᾽ Παράβαση (1319-1334 Στ.)

February 26, 2016

∗ Το τμήμα αυτό του έργου ονομάζεται «Δεύτερη Παράβαση», διότι για δεύτερη φορά: (α) αδειάζει η σκηνή από τους υποκριτές και μένει μόνος ο Χορός στην ορχήστρα· (β) διακόπτεται η κανονική ροή της δράσης· και (γ) ο Χορός απευθύνεται στους θεατές «ξεχνώντας» ότι η παράσταση είναι ένας ξεχωριστός, πλαστός κόσμος, που υποτίθεται ότι δεν πρέπει να επικοινωνεί ευθέως με τον κόσμο των θεατών, και τους δίνει ηθικές συμβουλές και νουθεσίες.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (3.5) Ο Α᾽ Επιρρηματικός Αγώνας (1040-1318 Στ.)

February 25, 2016

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ: Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (1) Εισαγωγικά Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (2) Η κωμωδία της Κρίσης Για …

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (3.4) Μεταβατικό επεισόδιο (780-1039 Στ.)

February 24, 2016

Η επίσημη μαθητεία του Στρεψιάδη ξεκινά με το ξέσπασμα του Σωκράτη, που αγανακτεί για την ανικανότητα του καινούριου του μαθητή να συγκρατήσει στη μνήμη του οποιαδήποτε ουσιαστική γνώση. Σύντομα αποδεικνύεται ότι αιτία γι᾽ αυτό δεν είναι μόνο η προχωρημένη ηλικία και το αδύναμο μυαλό του γέροντα, αλλά και το γεγονός ότι δεν αντιλαμβάνεται πώς τον εξυπηρετεί στην κατάστασή του μια διδασκαλία περί μέτρων και ρυθμών ή για τα γραμματικά γένη των ζώων και των κυρίων ονομάτων.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (3.3α) Η Α᾽ Παράβαση (666-779 Στ.)

February 23, 2016

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ: Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (1) Εισαγωγικά Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (2) Η κωμωδία της Κρίσης Για …

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (3.2α) Η Πάροδος (284-665 Στ.)

February 22, 2016

Η Πάροδος στις «Νεφέλες» είναι ιδιάζουσα. Ο Χορός δεν τηρεί τη συνηθισμένη εχθρική στάση απέναντι στα σχέδια του Κωμικού Ήρωα. Αντίθετα, τόσο οι Νεφέλες, όσο και ο Σωκράτης, προσφέρονται να τον βοηθήσουν, αν και τελικά η βοήθεια που του προσφέρουν θα αποδειχθεί καταστροφική. Ο Στρεψιάδης θα πάρει ένα καλό μάθημα — από τις ίδιες τις Νεφέλες, οι οποίες δεν είναι πράγματι αυτό που φαίνονται, δηλαδή προστάτιδες του Σωκράτη και όσων πρεσβεύει αυτός.

Continue reading →

Για τις “Νεφέλες” του Αριστοφάνη: (2) Η κωμωδία της Κρίσης

February 20, 2016

Οι «Νεφέλες» είναι η κωμωδία της Κρίσης! Η κρίση των «Νεφελών» είναι μόνο δευτερευόντως… κρίση χρέους! Πρόκειται, πολύ σοβαρότερα, για κρίση πολιτική και κοινωνική! Ακόμη πιο βαθιά, στις «Νεφέλες» έχουμε να κάνουμε με μια ΚΡΙΣΗ ΗΘΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ, από την οποία εκπορεύονται όλες οι λοιπές κακοδαιμονίες της κοινωνίας.

Continue reading →

Οι “Νεφέλες” για την Γ᾽ Γυμνασίου: τα σκίτσα του Χρήστου Γουσίδη

June 18, 2014

Κατά τη σχολική χρονιά 2013-14, στο πλαίσιο των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων για τη διδασκαλία της Αρχαίας Γραμματείας από Μετάφραση, εισήχθηκε …

Continue reading →

“Λωτοφάγοι” και Αρχαίο Θέατρο: μια καταγραφή

March 1, 2013

Η ΕΛΠ 31 και οι φοιτητές της να ᾽ναι καλά, που τα τελευταία τρία και κάτι χρόνια με “τρέχουν” με την καλύτερη δυνατή έννοια του όρου (!), στους “Λωτοφάγους” έχουν πλέον μαζευτεί αρκετά (και μάλλον εκτενή) κείμενα για το αρχαίο θέατρο. Τα συγκεντρώνω εδώ προς τιμήν και προς όφελος των “νονών” τους, αλλά και για κάθε άλλο ενδιαφερόμενο.

Continue reading →

Για το “Κέλυφος” της Κ. Σωτηρίου και του Α. Αραούζου (ΘΟΚ,@2018) antonispetrides.wordpress.com/2018/04/21/kel… https://t.co/5mjnaYBGVq 16 hours ago
Είχα την ευτυχία να απολαύσω χθες το βράδυ το καλοφτιαγμένο "Κέλυφος" της Κωνσταντίας Σωτηρίου και του Ανδρέα Αραού… twitter.com/i/web/status/9… 16 hours ago
“Φωνές του τόπου”: Κ. Λυμπουρής, Κ. Σωτηρίου antonispetrides.wordpress.com/2018/04/18/fwn… https://t.co/UPWwYHM5HJ 4 days ago
[ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ, ΠΟΥ ΕΚΦΩΝΗΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 17 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2008, ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ… twitter.com/i/web/status/9… 4 days ago
facebook.com/story.php?stor… 2 weeks ago

Για μια πολύ όμορφη παράσταση που είδα χθες το βράδυ με πολύ καλή παρέα. facebook.com/akpetrides/pos… 16 hours ago
Με τη #χούντα "κοιμόμασταν με ανοιχτά παράθυρα", για να μπορεί έτσι άκοπα ο χαφιές να τσεκάρει τι κάναμε μέσα. 22 hours ago
facebook.com/story.php?stor… 1 day ago
AMY (trying to impress Sheldon): You know, the Greek version of Mercury, Hermes, was worshipped in Athens by the ca… twitter.com/i/web/status/9… 2 days ago
Κοτζιάκι άσπρο και παχύ, της Ποίησης καμάρι facebook.com/story.php?stor… 2 days ago
"Μάγκες, έμεινα μαλάκας, μιλάμε." facebook.com/story.php?stor… 3 days ago
Το κείμενο της χθεσινής μου ανακοίνωσης για όσους ενδιαφέρονται. facebook.com/akpetrides/pos… 4 days ago
Ναι. Χωρίς αμφιβολία, ναι. Κι άλλες ηθοποιοί θα το άξιζαν, αλλά η Δραγούμη είναι πλέον ανάμεσα στις κορυφαίες και η… twitter.com/i/web/status/9… 4 days ago
λιμπρολιμοκοντόρος: ναι, it's a word 5 days ago
Ο καλύτερος τρόπος να λυτρωθείς από έναν άνθρωπο, μια ιδέα, μια κατάσταση είναι να κοιτάξεις κατάματα το πόσο ολοκλ… twitter.com/i/web/status/9… 5 days ago
Ποδοσέλφι στην ξαπλώστρα — αυτή η μάστιγα. #ξεκινήσαμε 6 days ago
Τρίτη 17 Απριλίου, ώρα 7:00 μ.μ. Αίθουσα Εκδηλώσεων των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμ… twitter.com/i/web/status/9… 1 week ago
Το κονσέρτο συνεχίζεται, maintenant que tu n'es plus. Τ. ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ, "Ελεγείο" (Δρομοδείχτες 1960-1980) #μαύρες_ψυχές 1 week ago
"Καπούλια στις φλόγες: μια πολιτική ανάλυση" facebook.com/story.php?stor… 1 week ago
ΑΜΥ (worried about Sheldon, who is meeting a crazy scientist in the woods): Are you sure you're gonna be OK this we… twitter.com/i/web/status/9… 1 week ago
Circe, a Vilified Witch From Classical Mythology, Gets Her Own Epic mobile.nytimes.com/2018/04/06/boo… 1 week ago
Εξηγήστε μου τώρα πώς και γιατί το να βάζεις, λες και είσαι ο Σειρηνάκης, τη Βρισηίδα να κάνει τρίο με τον Αχιλλέα… twitter.com/i/web/status/9… 1 week ago
ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ (καθοδόν προς τον Καλόν Λόον, με γνήσια αγανάκτηση): Μα συγγνώμη, εννά κάμνουμεν κάθε χρόνον επανάσταση; 1 week ago

Follow @AKPetrides

Advertisements