Tags
Άκης Τσοχατζόπουλος, Δίφιλος, Νέα Κωμωδία, αρχαία Ελλάδα και πόθεν έσχες, οικονομικά σκάνδαλα στην αρχαιότητα
Όπως θα έχουν αντιληφθεί μέχρι τώρα οι φίλοι των “Λωτοφάγων”, το ιστολόγιο αυτό δεν σχολιάζει τις εφήμερες πολιτικές εξελίξεις. Αντιθέτως επικεντρώνεται στο (δι)αχρονικό: τη μεγάλη λογοτεχνία και δη τη λογοτεχνία της ελληνικής αρχαιότητας. Παρόλα αυτά, αυτή ακριβώς η λογοτεχνία είναι μερικές φορές τόσο λαχταριστά σύγχρονη, που δεν μπορείς να αντισταθείς στον πειρασμό να επισημάνεις τις λοξές συνδέσεις της με το σήμερα.
Βιώσαμε όλοι τις τελευταίες μέρες την ξεκαρδιστική φαρσοκωμωδία της προεκλογικής σύλληψης του Άκη Τσοχατζόπουλου – για ψευδή δήλωση πόθεν έσχες, αν τα ξεδιάλυνα σωστά.
Η ιστορία έχει κάτι το συμπαθητικά μελό, αν το καλοσκεφτείς. Ο άνθρωπος που στο μεσουράνημά του κόνεψε χήρες κι “ορφανά” έμεινε ξαφνικά μόνος κι έρημος, με τ’ ανεμοσκορπίσματα των σοκαρισμένων πάλαι ποτέ συντρόφων του. Τον αποκήρυξε ακόμη και πολιτικός φίλος νυν μεγαλουργών και αεί μεγαλόσχημος, ο οποίος αναφέρθηκε στο πρόσωπο του Άκη με όρους που παραπέμπουν σε ακαλαίσθητες σωματικές λειτουργίες.
Το ιστολόγιο αυτό δεν έχει άποψη, φυσικά, για την ποινική ουσία της υπόθεσης. Το μόνο που καταλαβαίνει είναι ότι η όλη ιστορία επιβάλλει ένα καλό κοκτέιλ από στωικότητα και παραίτηση, για να αποφύγεις την παλινδρόμηση του οισοφάγου. Απαιτεί επίσης, πάνω από όλα, ουρανίσκο καλά ασκημένο στις ραφιναρισμένες γεύσεις του πολιτικού παραλόγου και της (κωμικο)τραγικής ειρωνείας.
Ως συνήθως, όμως, ευτυχώς, μια βόλτα στο Θέατρο του Διονύσου είναι το καλύτερο φάρμακο διά πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν. Το κείμενο που ακολουθεί δεν είναι, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, κομμάτι από τα πρακτικά της ανάκρισης του πρώην πιο έμπιστου ανθρώπου του πρώην πιο λαοφιλούς Προέδρου, που χρέωσε την Ελλάδα στους Έλληνες. Είναι απόσπασμα από τη χαμένη σήμερα κωμωδία Ἔμπορος του Διφίλου από τη Σινώπη (απ. 31 στην έκδοση των Kassel και Austin).
Παραθέτουμε το αρχαίο κείμενο ασχολίαστο (και αμετάφραστο: είναι γραμμένο σε πολύ απλή γλώσσα) και σας ευχόμαστε καλή διασκέδαση.
Τι σχέση έχουν λοιπόν όσα ο Δίφιλος λέει εδώ με τα βάσανα του εσχάτως άφιλου, καλού μας Άκη;Όλα αυτά τα κακόγουστα περί λωποδυτεῖν και τοιχωρυχεῖν και συκοφαντεῖν και μαρτυρεῖν ψευδῆ ουδεμία σχέση, ασφαλέστατα, μπορούν να έχουν με τη σύγχρονη πραγματικότητα: είναι πικαρισμένες κακοήθειες του κωμικού προσώπου (Α), που ζηλεύει μιας κι ο (Β) σήκωσε τα ψάρια όλα απ’ το παζάρι (προσέξτε ιδιαίτερα τον παρακείμενο του ἥρπακας: δηλαδή, πάει, τελείωσε, δεν έχει κανείς άλλος καμία πιθανότητα…!).
Δεν γνωρίζουμε αν ο Δίφιλος μεταφέρει στην κωμική σκηνή γνωστό περιστατικό της εποχής του (ναι, αυτά συμβαίνουν και εις Παρισίους) ή αν ο νόμος περί “πόθεν ἔσχες” στον οποίο αναφέρεται υπήρχε πράγματι και εφαρμοζόταν (κυρίως αυτό) στην αρχαία Κόρινθο. Το διασκεδαστικό για μας είναι ότι η ζωή και η ιστορία πάντοτε τελικά μιμούνται τη (φαρσική) τέχνη. Κι ό,τι προσωπικά δεν μπορώ να προσπεράσω στο απόσπασμά μας χωρίς γέλωτα μέχρι δακρύων είναι αυτό το αθάνατο:
ὀρθῶς γε νὴ Δί’. ἀλλὰ δὴ τἰ τοῦτ’ ἐμοί; (Καλά είν’ όλα αυτά που λες, ρε φίλε, μα τον θεό. Αλλά τι σχέση έχω εγώ!;)
Ή άλλως: “Ποιος, ρε, εγώ;”.
Που πάει βέβαια πακέτο με το: “Αυτός; Για σκέψου!”
Pingback: “Λωτοφάγοι”: Γενικό ευρετήριο | Λωτοφάγοι
Stavros said:
Κύριε καθηγητά, σας ευχαριστώ πολύ για το άρθρο! Θα συνεισφέρω τον οβολό μου με μία εικόνα δύο επεισοδίων: 1) Προ ημερών, η κυρία του Άκη, λιβανιζομένη παλαιόθεν από τα έντυπα ως “ταλαντούχα συγγραφεύς”, ζήτησε να αποφυλακιστεί για να βρίσκεται κοντά στο 5χρονο παιδί της. Ο δικαστής σωστά απέρριψε το αίτημα καθώς δεν μπορεί να ισχύουν δύο μέτρα και δύο σταθμά για τις γυναίκες κρατούμενες του Κορυδαλλού, δηλαδή σε απλά ελληνικά, μπορεί κάλλιστα να πάρει το παιδί της μαζί της στο κελί, όπως κάνουν πολλές άλλες κρατούμενες.
2) Προχτές, σε εφορία της Πελοποννήσου, απολυμένη πρώην εφοριακός παρουσιάστηκε στις πρώην συναδέλφισσές της, ζητιανεύοντας λίγο φαγητό για το δίχρονο παιδί της. Πράγματι υπήρξε ανταπόκριση και το παιδάκι, μετά από πέντε μέρες σχεδόν νηστικό, έφαγε κάτι. Η απολυμένη υπήρξε ψηφοφόρος του πασόκ, ειρήσθω εν παρόδω, και στις πράσινες μέρες της Ελλάδας κουνούσε σημαιούλες με τον πράσινο ήλιο. Ποτέ δεν ρώτησε για τον πλούτο του Άκη, προφανώς θεωρούσε δεδομένο πως ένας “λεβέντης και χορευταρής” πολιτικός όπως ο άφιλος πλέον Άκης, μπορεί και πρέπει να τρώει από το δημόσιο κορβανά, όπως ποτέ δεν ρώτησε και η σύζυγος του διαπλεκόμενου “κυρίου” για τα παιδιά των φυλακισμένων γυναικών.
Να τι χάσαμε ως κοινωνία που δεν διαβάσαμε ή δεν πήραμε στα σοβαρά ποτέ τα αρχαία…
Ευχαριστώ και πάλι για το κείμενο, θα το τυπώσω για να το δείχνω στους μαθητές μου. Να είστε καλά!
LikeLike
antonispetrides said:
H φράση “Η ζωή μιμείται την τέχνη πολύ περισσότερο από ό,τι η τέχνη μιμείται τη ζωή” ανήκει στον… αμίμητο Oscar Wilde, ο οποίος αρεσκόταν σε τέτοιου είδους ευφυολογήματα, που πάντα όμως έκρυβαν αλήθειες. Δες εδώ:
http://en.wikipedia.org/wiki/Life_imitating_art
LikeLike
Ζωή said:
Σας ευχαριστώ, που με διαφωτίζετε πάντα με τον καλύτερο και τον πιο ευγενικό τρόπο. Ευχαριστώ! Να έχετε μια όμορφη μέρα.
Υ.Γ. [Επιστρέφω εις την εργασίαν μου, οι “δικοί μου” Πολιτικοί με καλούν].
LikeLike
antonispetrides said:
Ωραίο σχόλιο, σ’ ευχαριστώ, Ζωή! Οι Αθηναίοι ήταν γενικώς σχολαστικοί στον έλεγχο των οικονομικών πεπραγμένων. Ο συγκεκριμένος κορινθιακός νόμος όμως μαρτυρείται, εξ όσων ξέρω, μόνο στην κωμωδία.
LikeLike
Ζωή said:
Μα πρωτίστως η τέχνη μιμήθηκε τη ζωή και την Ιστορία – που απλά επαναλαμβάνεται, όσο επαναλαμβάνονται τα ίδια λάθη από τους ανθρώπους.
http://www.epitaliotes.gr/articles_012.php
Εάν εμπιστευθούμε το απόσπασμα των πρακτικών της Συνεδριάσεως της Βουλής τις 9ης Δεκεμβρίου 1927 [καλή δουλειά συνάδελφοι πρακτικογράφοι !], το “Πόθεν έσχες” προϋπήρχε και αφαρμόσθηκε κατά την Αρχαιότητα. Αν “αναγνώσουμε” [βλ. Γερμανοί του 19ου αιώνα] σωστά τον λόγο των Πολιτικών της Αρχαιότητας και εφαρμοσθεί, όχι για ιδίον όφελος, αλλά προς όφελος του ελληνικού λαού, θα μπορούσε να λεχθεί ότι η πατρίδα μας θα έχει μία ελπίδα να βγει από αυτό το τέλμα που την έφεραν οι Πολιτικοί της. [Ο τρώσας και ιάσεται]. Έχουν Εκπαιδευτεί γι’ αυτό. Αλλά θα το κάνουν ; Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία [μαζί μας] !
LikeLike